2023 - Leeuwarden
Met een kleine ingreep onnodige darmoperaties voorkomen
Soort kanker: darmkanker
Besteding: Kwaliteit van leven
Nodig: € 541.382,-
Ziekenhuis: Amsterdam UMC (Prof. Evelien Dekker, Dr. Barbara Bastiaansen, Dr. Liselotte Zwager en Drs. Sander Albers)
Goedgekeurd door: Medische Adviesraad Maarten van der Weijden Foundation
Korte uiteg
Door het bevolkingsonderzoek darmkanker worden er vaker vroeg stadium darmkankers (T1-darmkanker) gevonden. Patiënten met T1-darmkanker ondergaan vaak een ingrijpende operatie met grote complicatie risico’s terwijl dat achteraf mogelijk niet noodzakelijk was. In het onderzoek wordt gekeken of bij deze groep patiënten met een veel kleinere -zogenaamde endoscopische- ingreep niet hetzelfde resultaat kan worden bereikt. Hiermee kunnen mogelijk veel onnodige darmoperaties worden voorkomen met verbetering van kwaliteit van leven voor patiënten met T1-darmkanker.
Samenvatting
Darmkanker komt vaak voor in NL; jaarlijks krijgen 12.000 mensen deze ziekte. Gelukkig wordt de ziekte steeds vaker in een vroeg stadium ontdekt, waardoor een eventuele grote darmoperatie voorkomen kan worden omdat het risico op uitzaaiingen
naar de lymfeklieren klein is. Een belangrijke voorwaarde hiervoor is dat de vroeg stadium darmkanker tijdens het darmonderzoek compleet wordt verwijderd.
In de dagelijkse praktijk zijn vroeg stadium darmkankers (T1-darmkankers) moeilijk van goedaardige poliepen te onderscheiden en worden daarom vaak met standaard technieken verwijderd. Deze standaard technieken maken het voor de patholoog vaak niet mogelijk om onder de microscoop te beoordelen of de kanker wel volledig verwijderd is en de behandeling wordt dan als niet volledig beschouwd.
Omdat er in deze gevallen mogelijk kankercellen in de darmwand zijn achtergebleven is het advies volgens de huidige richtlijn de patiënt een aanvullende darmoperatie te laten ondergaan. Een darmoperatie gaat echter gepaard met een aanzienlijk
complicatierisico (24%) en zelfs een overlijdensrisico (1.7%), terwijl er in het overgrote deel (80%) van deze uitgevoerde operaties geen kanker wordt teruggevonden. Deze patiënten blijken dus achteraf gezien geen baat van de operatie gehad te hebben, terwijl ze wel aan de risico’s van een darmoperatie zijn blootgesteld.
Prof. Dr. Evelien Dekker, Dr. Barbara Bastiaansen en Drs. Liselotte Zwager willen de behandeling verbeteren voor darmkanker patiënten en een alternatief aanbieden voor een grote darmoperatie. Ze willen hiervoor gebruik maken van de endoscopische full-thickness resectie (eFTR). Dit is een relatief nieuwe endoscopische behandelingstechniek (door middel van een flexibele slang met camera wordt de binnenkant van de darm bekeken) waarmee een stukje darmwand kan worden verwijderd. Hiermee is het mogelijk om het litteken van het eerder incompleet verwijderd vroeg stadium darmkanker veilig te verwijderen. Met deze ingreep kan worden bepaald of er nog kankercellen in de darmwand zijn achtergebleven en kunnen eventueel achtergebleven kankercellen alsnog worden verwijderd. Op dit moment is het nog onbekend of deze behandeling op de lange termijn veilig is. Dat willen Evelien, Barbara en Liselotte de komende jaren gaan onderzoeken, waarna ze hopelijk een wereldwijd alternatief kunnen bieden op een grote darmoperatie wat een positieve impact zal hebben op het leven van deze darmkanker patiënten.